ข่าว Square Enix ขายสตูดิโอเกมกลุ่ม Eidos เดิมให้เจ้าของใหม่ Embracer Group ทำให้อยากกลับมาสำรวจเรื่องราวของ Eidos อีกหนึ่งสตูดิโอในตำนานไว้สักหน่อย
(ประวัติสตูดิโอเกมอื่นๆ ที่เคยเขียนถึงไว้: Alone in the Dark, Rockstar, PlatinumGames, Bethesda)
บริษัทที่เคยชื่อว่า Eidos เป็นบริษัทเกมสัญชาติอังกฤษที่มีอายุยาวนานไม่น้อย ก่อตั้งเมื่อปี 1984 นับถึงปัจจุบันก็ 38 ปีแล้ว
Domark (1984-1995)
จุดเริ่มต้นของบริษัท Eidos ก่อตั้งในลอนดอน ชื่อแรกคือ Domark (มาจากชื่อย่อของผู้ก่อตั้งคือ Dominic Wheatley กับ Mark Strachan) เป็นบริษัทผู้จัดจำหน่ายเกม (publisher) เกมแรกคือเกม Eureka! เป็นเกมผจญภัย text-based บนเครื่อง Commodore64
เกมที่สร้างชื่อให้จริงๆ คือ Championship Manager เกมวางแผนทีมฟุตบอลที่พัฒนาโดย Sports Interactive ออกครั้งแรกในปี 1992
Eidos Interactive (1995-2005)
ปี 1995 บริษัทซอฟต์แวร์อังกฤษ Eidos มาซื้อบริษัทเกม 3 รายคือ Domark, Simis, Big Red Software แล้วมารวมเป็นบริษัทใหม่ชื่อ Eidos Interactive
- ทีมบริหาร Simis ซื้อหุ้นกลับคืนในปี 1998 แล้วเปลี่ยนชื่อเป็น Kuju ปัจจุบันยังเปิดอยู่
หลังจากนั้นในปี 1996 Eidos Interactive ไปซื้อบริษัท CentreGold ซึ่งมีบริษัทลูกอีก 2 รายคือ Core Design และ Silicon Dreams
- ที่ Core Design นี่เองที่เป็นจุดกำเนิดของ Tomb Raider (ออกภาคแรกปี 1996) ภายหลังสตูดิโอตกต่ำลง ขายให้ Rebellion Developments ในปี 2006 และปิดตัวสมบูรณ์ในปี 2010
- ผู้ก่อตั้ง Silicon Dreams ซื้อธุรกิจกลับคืนไปในปีเดียวกัน (1996) ภายหลังเปลี่ยนชื่อเป็น Kaboom Studios และปิดตัวในปี 2003
ยุคถัดมา Eidos ก็ซื้อสตูดิโออีกหลายแห่ง ได้แก่
- ปี 1998 ซื้อ Crystal Dynamics สตูดิโอเกมฝั่งอเมริกา เจ้าของเกม Gex, Pandemonium พอซื้อแล้วก็มาทำซีรีส์ Legacy of Kain ภายหลังถูกโยกมาทำ Tomb Raider ต่อในปี 2006 แทน Core Design
- ปี 1999 ซื้อ Ion Storm สตูดิโอของ John Romero หลังแยกตัวมาจาก id Software เป็นเจ้าของเกม Deus Ex และ Thief (ปิดไปในปี 2005)
- ปี 2004 ซื้อ IO Interactive สตูดิโอเดนมาร์ก เจ้าของเกม Hitman (ทีม IO ซื้อกลับในปี 2017 กลับเป็นสตูดิโออิสระ)
ใครเป็นแฟนเกมฟุตบอลอาจจำได้ว่า Eidos แยกทางกับ Sports Interactive ในปี 2003 โดย Sports Interactive ได้เอนจินเกมและฐานข้อมูลไปทำเกม Football Manager แทน ส่วน Eidos ได้ชื่อ Championship Manager มาแล้วตั้งสตูดิโอใหม่ชื่อ Beautiful Game Studios มาทำ แต่ไม่ประสบความสำเร็จเท่า เลิกทำในปี 2011
SCi (2005-2009)
Eidos ประสบปัญหาทางการเงินในช่วงปี 2005 และขายให้บริษัทเกมชื่อ SCi ของอังกฤษ โดยบริษัทแม่ SCi เปลี่ยนชื่อเป็น Eidos ในปี 2008 ถือเป็นบริษัทเกมอังกฤษที่ใหญ่ที่สุดในยุคนั้น
Eidos ยุคนี้ขยายสตูดิโอพัฒนาเกมออกไปอีก ได้แก่
- Eidos-Montreal ในแคนาดา ตั้งปี 2007 มาทำเกม Deus Ex ภาคต่อ
- Eidos-Shanghai ตั้งปี 2008
ช่วงปี 2008 ทีมบริหารของ SCi มีปัญหากับผู้ถือหุ้น ทำให้ผู้ก่อตั้งและซีอีโอ Jane Cavanagh ลาออก และในปี 2009 ก็ได้รับข้อเสนอซื้อจากบริษัทญี่ปุ่นที่กำลังรุ่งเรืองคือ Square Enix
Square Enix (2009-2022)
Square Enix เข้ามาซื้อ Eidos แล้วเปลี่ยนชื่อเป็น Square Enix Europe ตามที่ตั้งของ Eidos ที่เป็นบริษัทอังกฤษ อย่างไรก็ตาม สตูดิโอในสังกัดกลับอยู่นอกยุโรปทั้งหมด (Square Enix Europe ยังมีธุรกิจฝั่ง publisher ให้กับบริษัทเกมอื่นๆ ด้วย ไม่ได้ทำเกมอย่างเดียว เช่น Just Cause, Outriders, Life is Strange)
- Crystal Dynamics อยู่ในสหรัฐอเมริกา
- ทำเกม Tomb Raider ตั้งแต่ภาค Legend (2006) จนถึงภาค Rise (2015)
- เกมอื่นคือ Marvel’s Avengers (2020) และ Perfect Dark Reboot ร่วมกับไมโครซอฟท์
- Eidos Montreal อยู่ในแคนาดา (Eidos Shanghai นับรวมในยูนิตนี้)
- ทำเกม Deus Ex ภาคต่อ
- ช่วงหลังมาทำ Shadow of the Tomb Raider (2018) และ Guardians of the Galaxy (2021)
- Square Enix Montreal ตั้งใหม่ปี 2011
- ทำเกมมือถือ Hitman Go, Lara Croft Go, Deus Ex Go
Embracer Group (2022-?)
Square Enix ส่งสัญญาณมาสักระยะแล้วว่าไม่ค่อยพอใจกับ Eidos หลังยอดขายของ Avenger’s และ Guardian of the Galaxy ออกมาไม่ดีนัก (ในสายตาบริษัทแม่ที่ญี่ปุ่น) และในเดือนพฤษภาคม 2022 ก็ประกาศขายให้ Embracer Group บริษัทเกมจากสวีเดนที่โตเร็วจากการซื้อกิจการ
การขายของ Square Enix คือขายสตูดิโอ 3 แห่ง (Crystal Dynamics, Eidos-Montreal, Square Enix Montreal) พร้อมสิทธิในแฟรนไชส์ 4 เกมคือ Tomb Raider, Legacy of Kain (สองเกมแรกคือมรดกจาก Core Design/Crystal Dynamics) Deus Ex, Thief (มรดกจาก Ion Storm) พนักงานรวม 1,100 คน ทั้งหมดในราคา 300 ล้านดอลลาร์ ซึ่งถือว่าถูกมาก ในแง่นี้ก็มองได้ว่า Square Enix ต้องการลดการขาดทุนจากสตูดิโอเกมฝั่งนี้ลง
ส่วนตัว Square Enix Europe ที่มีสถานะเป็น publisher ไม่ได้ถูกขายตามไปด้วย โดยบริษัทนี้คือร่างของ Eidos Interactive เดิมที่เปลี่ยนเจ้าของมาหลายยุคสมัยแล้ว